Zo kan het beter
Er zijn alternatieven voor het huidige politieke systeem.
Sommige bewijzen vandaag al hun succes, andere werden/worden volop uitgewerkt. Een overzicht.
Vandaag of binnenkort in praktijk
Directe democratie in Zwitserland
Zwitserland brengt directe democratie – waarbij burgers meebeslissen over wetgeving – al sinds de negentiende eeuw in praktijk via volksinitiatieven, verplichte en facultatieve referenda.
Peilingen tonen aan dat de Zwitsers hun directe democratie sterk waarderen. Zelfs bij Zwitsers die nooit stemmen is een meerderheid voorstander van het systeem.
Directe democratie in de VS
Maar liefst 27 van de 51 Amerikaanse deelstaten hebben een vorm van directe democratie, vaak al sinds het begin van de 20ste eeuw. Hun inspiratiebron? Zwitserland. Meestal gaat het om volksinitiatieven zonder opkomstdrempels of uitsluitingen van onderwerp.
Op lokaal vlak staan de VS nog verder: zo’n 70% van de Amerikanen kunnen stemmen in referenda op volksinitiatief. Met succes: elk jaar vinden er lokaal ± 10.000 referenda plaats.
Permanente inspraak in Duitstalig België
De Duitstalige Gemeenschap experimenteert vanaf september 2019 met een systeem van permanente inspraak in het beleid door gelote burgers. Het burgerplatform G1000 tekende dit ‘Ostbelgien Model’ mee uit.
De permanente burgerraad werkt rond 3 zelfgekozen thema’s per jaar. Hun aanbevelingen zijn niet bindend, maar het parlement moet zich publiek verantwoorden als het die weigert. Een stap in de goede richting dus!
Welk alternatief is voor ons land het meest geschikt? Dat is voer voor specialisten. Het wordt sowieso maatwerk, leren en bijsturen. Wij stellen vast dat het huidige systeem niet meer voldoet en willen ruimte creëren om dat alternatief een kans te geven. Nog vragen? Antwoorden vind je hier. Overtuigd? Doe met ons mee
Organisaties die ijveren voor meer democratie
G1000
G1000 is een platform voor democratische vernieuwing. Ze ontwikkelen, ondersteunen en promoten nieuwe vormen van overleg die de democratie versterken, van het lokale tot het internationale niveau. Ze geloven dat een moderne democratie meer ruimte moet bieden aan burgers.
Meer Democratie
Meer Democratie VZW is een beweging die burgers meer zeggenschap wil geven in politiek en samenleving. Ze voeren actie voor de invoering van bindende referenda en volksinitiatieven, direct gekozen bestuurders, een eerlijker kiesstelsel enz.
Verdient jouw organisatie hier een plaats? Meld het ons. De criteria om vermeld te worden: jullie ijveren voor meer democratie, zijn politiek ongebonden en geweldloos.
Boeken over meer democratie
‘Directe democratie’ van Jos Verhulst en Arjen Nijeboer
Dit gratis te downloaden boek illustreert hoe directe democratie burgers autonoom maakt. Het bespreekt binnen- en buitenlandse ervaringen met bindende referenda op volksinitiatief en toont hoe een maatschappij van vrije, betrokken burgers er kan uitzien. Dit boek gaat ook in op bezwaren tegen direct beslissingsrecht voor burgers.
‘Tegen Verkiezingen’ van David Van Reybrouck
Onze representatieve democratie zit in het slop. Steeds minder mensen gaan stemmen, kiezers worden grilliger in hun keuze, het ledenaantal van politieke partijen keldert. Politici stemmen hun beleid steeds vaker af op de volgende verkiezingen. David Van Reybrouck analyseert het ‘democratisch vermoeidheidssyndroom’ en biedt alternatieven.
‘Tijd voor een burgerlobby’ van Yves Bruggeman
Dit boek - ook gratis te downloaden - stelt dat de coalitiecultuur vrije besluitvorming in het parlement onmogelijk maakt en ervoor zorgt dat de meerderheid zichzelf controleert. De coalitiecultuur moet dus doorbroken worden, maar hoe? De auteur haalt enkele Westeuropese landen aan als voorbeelden voor het antwoord.