Veelgestelde vragen

Onze actie roept best wat vragen op. Hier vind je de antwoorden op de meest voorkomende.
Heb je een vraag die hier niet staat? Stel ze ons.

Als je het veilig speelt en blanco stemt? Helemaal niet. En toch help je ons en maak je je proteststem zichtbaar, als je je naam invult op deze site en de brief afgeeft.

Ga je voor burgerlijke ongehoorzaamheid en ga je het stemhokje niet binnen? Dan kan je in principe een boete van 30 tot 60 euro krijgen, die kan oplopen tot 150 euro als je meerdere keren niet gaat stemmen. Als je dat minimaal 4x doet binnen 15 jaar, word je voor tien jaar van de kiezerslijsten geschrapt en kan je gedurende die tijd geen benoeming, bevordering of onderscheiding krijgen van een openbare overheid.

Tot zover de theorie. In praktijk wordt er sinds 2003 niemand meer vervolgd. Toenmalig minister van justitie Stefaan De Clerck gaf toen aan dat het gerecht andere prioriteiten had en ook nadien werd dit bevestigd, bijvoorbeeld door Annemie Turtelboom in 2012.

Beslist het gerecht toch om jou te vervolgen? Geef ons dan een seintje en we doen er alles aan om jou bij te staan. We activeren ons ruime netwerk voor juridische bijstand en zetten een crowdfundingsactie op om eventuele boetes te betalen : )

Neen, dat is een hardnekkige mythe. Een blanco of ongeldige stem wordt niet meegeteld en komt dus geen enkele partij ten goede. Wel is het zo dat partijen per blanco stem jaarlijks 1,75 euro minder dotatie krijgen.

Op de website van de Vlaamse overheid staat dit: ‘Als u dat wilt, kunt u ook blanco te stemmen. Blanco stemmen en ongeldige stemmen worden niet meegeteld bij de verdeling van de zetels. Het is dus niet zo dat de blanco stemmen of ongeldige stemmen naar de meerderheid gaan.’

Helemaal niet. Wist je dat de partijvoorzitters de machtigste mensen van België zijn? Zij hebben alle touwtjes in handen, maar je kan ze niet wegstemmen. Tenzij je toevallig de juiste partijkaart hebt. Hoe noem je iemand die alle macht heeft, maar die je niet kan afzetten? Geen democraat : )

Wij willen net meer democratie, meer inspraak en beslissingsrecht voor gewone burgers. Niet om de 4 of 6 jaar, maar voor elke belangrijke beslissing. En dus minder particratie.

Als je daarmee bedoelt dat iedereen zomaar zijn zin doet, nee dankje. Directe democratie betekent nog steeds dat mensen beslissingen mogen nemen die voor iedereen gelden.

Het verschil met het huidige systeem? In directe democratie hoeven die beslissingsnemers zich niet bezig te houden met verkiezingscampagnes of politieke spelletjes, om er maar twee te noemen. Het bevordert langetermijndenken, geeft ons een stem over wat wordt beslist en benut de talenten van iedereen die wil bijdragen.

Omdat wij geen specialisten zijn in directe democratie. Anderen wel, aan hen om een systeem uit te werken dat effectief en realistisch is. Om jullie daarover te laten stemmen (uiteraard : ) En om het dan regelmatig te evalueren en bij te sturen waar nodig.

Zie ons als klokkenluiders die tonen hoe verouderd en ziek het huidige systeem is, zodat er ruimte komt om te werken aan een alternatief.

Helemaal niet. We geloven dat de meeste politici met veel enthousiasme en overtuiging starten. Maar hoe enthousiast zijn ze nog na jaren van logge besluitvorming, ellenlange campagnes en politieke spelletjes? Beseffen ze dan niet dat zij (en wij!) hun talenten beter kunnen benutten?

Veel politici staan open voor meer democratie. Ook al kunnen ze dat niet luidop zeggen : )

Dan ben je steeds meer een uitzondering. Sinds de jaren 90 neemt het kiezersverloop (het aantal kiezers dat in opeenvolgende verkiezingen voor een andere partij stemt) sterk toe.

En zelfs als je 100% achter de standpunten van je partij staat, betekent dat ook dat je akkoord bent met het complexe politieke systeem waarin ze moeten meedraaien? Met de stoelendans van mandaten? En met het beleid dat ze uiteindelijk voeren?

Partijen die burgerparticipatie centraal stellen, willen het politieke systeem veranderen van binnenuit. We duimen oprecht voor hen, want we streven naar hetzelfde doel. En alle beetjes helpen, want ons politieke systeem houdt zichzelf in stand.

Wij kiezen voor een andere aanpak: we spelen het spel niet mee, maar gaan opvallend aan de kant staan. Hoe meer mensen dat doen, hoe zichtbaarder we worden. Doe dus mee : )

Hopelijk wel. ‘Al te goed van vertrouwen’, betekent dat volgens Van Dale. En ja, wij vertrouwen erop dat het beter kan. Net zoals de naïeve mensen die ooit droomden van stemrecht voor boeren, arbeiders en vrouwen. Zij hebben het systeem veranderd.

Wist je trouwens dat hun tegenstanders toen al beweerden dat die hervormingen het einde zouden betekenen van de democratie?

Nee hoor, we zijn volledig onafhankelijk. Eén van ons heeft ooit een partijkaart gehad, maar dat was een jeugdzonde : ) Hij leerde eruit en stuurde bij. En na zoveel jaar binnen het stembolletje te kleuren, kleuren we nu buiten de lijntjes.

Integendeel, we hebben juist meer politiek nodig. Maar dan in de eerste betekenis van het woord. ‘Politiek’ komt uit het Grieks en betekent ‘samenleving’ en ‘staatsbestuur’. Pas veel later kreeg het de huidige betekenis van ‘strijd tussen ideologische groepen’.

Politiek moet de burger dienen, niet omgekeerd. Gedaan dus met politiek die focust op kortetermijnwinst bij verkiezingen en op strijd tussen partijen. Hoe die er dan moet uitzien? Dat zullen we samen moeten uitzoeken. Hier zijn alvast enkele alternatieven.

Heb je even? : ) Enkele nadelen op een rijtje:

• Je geeft een partij de volmacht om 5 of 6 jaar te beslissen in jouw plaats. Dat de wereld intussen veranderd is en jij het niet altijd met hen eens bent? Jammer.

• Zelfs als je voor één persoon stemt, stem je voor alle voorstellen van zijn/haar partij. Politici moeten immers quasi altijd meestemmen met hun partij.

• Je stemt niet voor ministers, maar voor parlementariërs. De partijen beslissen wie deel uitmaakt van de regering en wie minister wordt, niet jij. Die regering en (vooral) Europa geven de wetten vorm. Parlementariërs doen er dus niet toe. Jouw stem ook niet…

• Indirecte democratie zorgt voor een politieke elite die vervreemdt van de samenleving die ze zou moeten dienen. En vice versa.

• Politieke functies - de ‘postjes’ - worden een doel op zich, niet een middel om een doel (een betere samenleving) te bereiken.

• Indirecte democratie zorgt voor de wirwar aan instellingen, regeringen en mandaten die onze samenleving verlammen en handenvol geld kosten.

• Steeds minder mensen interesseren zich voor politiek, terwijl die wel hun dagelijkse leven bepaalt. De reden? Ze vinden dat hun stem toch geen verschil maakt.

Is indirecte democratie dan helemaal fout? Absoluut niet, het is veel beter dan bijvoorbeeld een dictatuur. Het heeft zijn tijd gehad, maar werkt niet meer in de complexe wereld van vandaag. Tijd voor de volgende stap: directe democratie.

Het biedt een antwoord op de nadelen van indirecte democratie:

• Je stemt over voorstellen (wat) en niet over politici (wie). Je bent dus zeker dat je stem rechtstreeks meetelt en een verschil maakt.

• Goedgekeurde beslissingen vertegenwoordigen de wil van (de meerderheid van) de burgers. En niet die van een handvol politici.

• Directe democratie laat burgers toe om meteen een veto te stellen tegen beslissingen waar ze het niet mee eens zijn. En niet pas x jaar later in het stemhokje.

• In landen/regio’s met directe democratie zijn burgers meer betrokken bij en tevreden over de politiek. Dat bewijzen bijv. peilingen in Zwitserland.

• Doordat er geen partijen zijn die met elkaar moeten strijden om voldoende stemmen, is er ook minder polarisering. En dat versterkt de samenleving.

Is directe democratie dan perfect? Het komt toch aardig in de buurt : ) Op voorwaarde dat we kijken wat (niet) werkt en bijsturen waar nodig, natuurlijk. De bonus? Directe democratie is geschikt voor snelle evolutie: wat niet werkt, wordt weggestemd.

Ken je de uitspraak ‘kiezen tussen pest en cholera’? Als je voor deze keuze staat, kies je waarschijnlijk liever niet. Wel, het huidige politieke systeem verplicht je om te kiezen tussen partij x en y. Ook al kan je je niet vinden in al hun standpunten. Ook al ben je niet zeker of ze hun beloftes wel gaan houden. Ook al spelen ze dezelfde politieke spelletjes. Ook al...

Daarom deze actie. We hebben het gehad met de huidige politiek, met hun traagheid en hun kortzichtigheid. We willen dat dit stopt. Tijd voor nieuwe spelregels.

Liever niet, we werken aan evolutie. En uiteraard zijn we tegen geweld. Fysiek geweld, maar ook het verbale geweld dat we steeds meer horen op het politieke toneel. We geloven dat het beter kan. Constructiever. En voor die evolutie hebben we jou nodig.

Integendeel! We zijn enthousiast over de ongelooflijke kansen die er vandaag zijn. Innovatie, technologische vooruitgang, zelfbeschikking, samenwerking enz.: we leven in heel boeiende tijden.

Anderzijds willen we niet blind zijn voor wat fout loopt en beseffen we dat er misschien ooit een revolutie komt als we de kans missen op een positieve evolutie. Wij willen die kans met beide handen grijpen. Jij ook?

Dan is er ruimte voor een alternatief : ) Als je merkt dat je de verkeerde weg bent ingeslagen, ga je dan gewoon verder omdat je nu toch al aan het stappen bent? Waarschijnlijk niet. Je keert om en kiest een andere weg.

Dat is precies wat we voorstellen. Het huidige politieke systeem heeft ruimschoots bewezen dat het niet werkt en vooruitgang zelfs tegenwerkt. Tijd om een andere weg te kiezen en te zien waar die ons brengt. En om te blijven bijsturen, want onze wereld en samenleving veranderen voortdurend.

Daar zijn we eigenlijk niet zo mee bezig : ) Als we hiervoor op het matje geroepen worden, leggen we natuurlijk met veel plezier uit waarom we niet meer geloven in het huidige politieke systeem. De bonus? Zo krijgt onze actie wellicht extra publiciteit en horen nog meer mensen erover.